ภาพรวมโดยย่อ
- อาการ: แผลอักเสบจะมีสีแดงบวมและเจ็บปวด นอกจากนี้มักมีหนองและมีกลิ่นเหม็น ในกรณีที่รุนแรง เนื้อเยื่อโดยรอบจะตายหรือเกิดเลือดเป็นพิษ ซึ่งแสดงออกได้จากไข้ หนาวสั่น ชีพจรเต้นเร็ว รวมถึงอาการอื่นๆ
- คำอธิบาย: การติดเชื้อที่บาดแผลคือการอักเสบของบาดแผลที่เกิดจากเชื้อโรค (โดยปกติจะเป็นแบคทีเรีย)
- สาเหตุ: จุลินทรีย์ เช่น แบคทีเรีย ซึ่งไม่บ่อยนักคือไวรัส เชื้อรา และปรสิต บุกรุกแผล ทำให้เกิดการติดเชื้อ
- การวินิจฉัย: ปรึกษาหารือกับแพทย์ ตรวจร่างกาย (เช่น ตรวจบาดแผล ตรวจเลือด เก็บตัวอย่างเนื้อเยื่อ)
- การป้องกัน: ให้แน่ใจว่ามีสุขอนามัยเพียงพอ ทำความสะอาดบาดแผลอย่างระมัดระวัง และรักษาความสะอาด เปลี่ยนผ้าปิดแผลเป็นประจำ
คุณรู้จักการติดเชื้อที่บาดแผลได้อย่างไร?
ในกรณีที่รุนแรงจะเกิดภาวะเป็นพิษในเลือด (แบคทีเรียในกระแสเลือด) ซึ่งระบบภูมิคุ้มกันไม่เพียงแต่โจมตีเชื้อโรคเท่านั้น ร่างกายยังได้รับผลกระทบอย่างรุนแรง ขึ้นอยู่กับความล้มเหลวของอวัยวะหนึ่งหรือหลายอวัยวะ นอกจากนี้ ในบางกรณีที่พบไม่บ่อยนัก เชื้อโรคจะเข้าถึงกระดูกได้โดยตรงจากบาดแผลอักเสบหรือผ่านทางเลือด และทำให้เกิดการอักเสบ (กระดูกอักเสบ)
สัญญาณของการติดเชื้อโดยตรงบริเวณแผลคือ:
- แผลมีรอยแดง
- บริเวณผิวหนังที่ได้รับผลกระทบจะรู้สึกอุ่นขึ้น (ร้อนเกินไป)
- แผลที่ติดเชื้อจะเจ็บและไวต่อการสัมผัส
- เนื้อเยื่อโดยรอบแข็งตัว
- มีหนองไหลออกมาจากบาดแผล
- การหลั่งของบาดแผลไหลออกจากบาดแผลเพิ่มขึ้น (“แผลร้องไห้”)
- รู้สึกบริเวณแผลอักเสบ
สัญญาณอื่นๆ ที่บ่งบอกถึงการติดเชื้อขั้นสูงหรือรุนแรง รวมถึงภาวะเป็นพิษในเลือด (แบคทีเรีย) ได้แก่:
- ผู้ได้รับผลกระทบจะมีไข้และหนาวสั่น
- แผลจะหายช้ามาก
- แผลมีกลิ่นเหม็นหรือเน่าเสีย (กลิ่นเน่าเสีย)
- กระเป๋าและโพรงเกิดขึ้นที่ฐานของแผล
- ฝี (โพรงที่เต็มไปด้วยหนอง) จะเกิดขึ้น
- แผลมีสีเปลี่ยนไป (เช่น สีเขียวบ่งบอกถึงการติดเชื้อ Pseudomonas)
- ความเจ็บปวดจะรุนแรงมากขึ้น
- การทำงานของแขนขาที่ได้รับผลกระทบบกพร่อง
- อัตราการเต้นของหัวใจเพิ่มขึ้น
- การหายใจเร็วขึ้น
บาดแผลที่ติดเชื้อสามารถทำอะไรได้บ้าง?
การดูแลบาดแผล
ในกรณีที่มีบาดแผลไหลออกมามาก แพทย์จะทำการระบายบาดแผลด้วย ซึ่งเกี่ยวข้องกับการระบายของเหลวจากบาดแผลออกไปด้านนอกโดยใช้ท่อพลาสติกที่สอดเข้าไปในแผล
จากนั้นแพทย์จึงปิดแผลด้วยวัสดุปิดแผลที่ปราศจากเชื้อ (เช่น ผ้าปิดแผล ผ้ากอซ ผ้าประคบ) ควรเปลี่ยนทุกวันถ้าเป็นไปได้
ไม่ว่าบาดแผลใดก็ตาม สิ่งสำคัญคือต้องรักษาความสะอาดและป้องกันการปนเปื้อน!
ยาแก้อักเสบ
หากการติดเชื้อที่บาดแผลแทรกซึมเข้าไปในชั้นเนื้อเยื่อลึก อักเสบเป็นบริเวณกว้าง หรือมีความเสี่ยงต่อภาวะเลือดเป็นพิษ แพทย์จะจ่ายยาปฏิชีวนะทันที การบำบัดด้วยยาปฏิชีวนะแบบกำหนดเป้าหมายเป็นสิ่งสำคัญที่นี่เพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนร้ายแรงและบางครั้งอาจถึงแก่ชีวิตได้ (เช่น อวัยวะล้มเหลว)
ในระหว่างการผ่าตัด ไม่ใช่เรื่องแปลกที่แพทย์จะสั่งยาปฏิชีวนะเพื่อป้องกันการติดเชื้อก่อน ระหว่าง หรือหลังการผ่าตัด
หากคุณแพ้ยาปฏิชีวนะชนิดใดชนิดหนึ่ง โปรดแจ้งให้แพทย์ทราบ!
การฉีดวัคซีนป้องกันบาดทะยักแบบพาสซีฟ
การเยียวยาที่บ้าน
มีการกล่าวกันว่าการเยียวยาที่บ้านบางอย่างสามารถช่วยในการรักษาบาดแผลได้ ตัวอย่างเช่น ขี้ผึ้งที่ทำจากเอ็กไคนาเซีย คาโมมายล์ น้ำมันสาโทเซนต์จอห์น หรือดาวเรือง ซึ่งทาบางๆ ที่ขอบแผล ว่ากันว่ามีผลดีต่อกระบวนการสมานแผล
น้ำมันตับปลาสามารถใช้ทาแผลไหม้ได้ ซึ่งว่ากันว่าช่วยลดการเกิดแผลเป็นได้ อย่างไรก็ตาม การดูแลและการรักษาบาดแผลควรได้รับการดูแลโดยแพทย์เสมอ
สมุนไพรรักษาบาดแผลที่ติดเชื้ออื่นๆ ได้แก่ สมุนไพรเถาบอลลูน โพลิส เสจ ฮอปส์ อาร์นิกา และสมุนไพรหางม้า
การเยียวยาที่บ้านก็มีข้อจำกัด หากอาการยังคงอยู่เป็นเวลานาน ไม่ดีขึ้นหรือแย่ลง ควรปรึกษาแพทย์เสมอ
แผลติดเชื้อคืออะไร?
อะไรทำให้เกิดการติดเชื้อที่บาดแผล?
สาเหตุที่พบบ่อยที่สุดของการติดเชื้อที่บาดแผลคือการที่แบคทีเรียแทรกซึมเข้าไปในแผล สิ่งนี้ทำให้เกิดการอักเสบ นอกจากนี้ ในบางกรณีไวรัส เชื้อรา หรือปรสิตทำให้เกิดการติดเชื้อที่บาดแผล ในกรณีส่วนใหญ่ เชื้อโรคสามารถติดต่อได้โดยการสัมผัสหรือการติดเชื้อ (เช่น เมื่อบาดแผลสัมผัสกับพื้นผิวที่ปนเปื้อน เช่น ที่จับประตู แป้นพิมพ์คอมพิวเตอร์ หรือที่นั่งชักโครก)
บาดแผลที่ปนเปื้อน
หากน้ำที่ปนเปื้อนเข้าไปในแผลเปิด จะทำให้เกิดการติดเชื้อที่บาดแผลที่เกิดจากแบคทีเรีย เช่น แบคทีเรีย Vibrio vulnificus เช่น ที่ปากแม่น้ำหรือในน้ำกร่อย และกระตุ้นให้เกิดการอักเสบของผิวหนังอย่างรวดเร็ว และอาจนำไปสู่ภาวะเป็นพิษในเลือดได้
เนื้อเยื่อที่ตายแล้ว การสะสมของเลือดหรือของเหลวในเนื้อเยื่อที่เก่ากว่า ตลอดจนสิ่งแปลกปลอมในแผลส่งเสริมการแพร่กระจายของจุลินทรีย์และทำให้เกิดการติดเชื้อ
การติดเชื้อของบาดแผลยังเกิดขึ้นหลังการผ่าตัด (การติดเชื้อที่แผลหลังผ่าตัดหรือการผ่าตัด) การติดเชื้อที่บาดแผลหลังผ่าตัดมักเกิดขึ้นไม่กี่วันหลังการผ่าตัด แต่ก็อาจเกิดขึ้นได้หลายสัปดาห์หลังการผ่าตัดเช่นกัน
การติดเชื้อหลังการผ่าตัดบางครั้งอาจรุนแรง เนื่องจากไม่ได้เกิดขึ้นบ่อยนักจากเชื้อโรคในโรงพยาบาลที่ไม่ไว (ต้านทาน) ต่อยาปฏิชีวนะบางชนิด (เช่น Staphylococcus aureus ที่ดื้อต่อเมธิซิลิน หรือเรียกสั้น ๆ ว่า MRSA) จึงไม่ตอบสนองหรือแทบไม่ตอบสนองต่อการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะบางชนิด
บาดแผลกัดและไหม้
หากฉีดวัคซีนป้องกันบาดทะยักไปเกิน XNUMX ปีแล้ว ควรรีบฉีดวัคซีนเสริม!
แผลติดเชื้อเกิดขึ้นได้อย่างไร?
การติดเชื้อบาดแผลที่เกิดจากแบคทีเรียสามารถแบ่งออกเป็นรูปแบบได้ดังต่อไปนี้:
การติดเชื้อบาดแผลที่เกิดจากเชื้อ Pyogenic
การติดเชื้อที่บาดแผลที่เกิดจากเชื้อ Pyogenic มักเกิดจาก cocci ซึ่งเป็นกลุ่มของแบคทีเรียทรงกลม (staphylococci และ streptococci บางชนิด) หนองมักก่อตัวในบาดแผล สาเหตุที่ทำให้เกิดการติดเชื้อที่บาดแผลที่เกิดจากเชื้อ Pseudomonas aeruginosa, Escherichia coli, Enterococcus, Proteus และ Klebsiella
แผลติดเชื้อเน่าเปื่อย
การติดเชื้อบาดแผลแบบไม่ใช้ออกซิเจน
การติดเชื้อที่บาดแผลแบบไม่ใช้ออกซิเจนเกิดขึ้นเนื่องจากแบคทีเรียที่ (เช่นกัน) ก่อตัวโดยไม่มีออกซิเจน (เช่น Escherichia coli, Bacteroides fragilis, anaerobic cocci, Fusobacteria) สิ่งเหล่านี้มักนำไปสู่ฝีที่มีกลิ่นเหม็นและเปื่อยเน่าอย่างมาก หากปล่อยทิ้งไว้โดยไม่รักษาอาการอักเสบก็จะดำเนินต่อไป
การติดเชื้อบาดแผลที่เป็นพิษจากแบคทีเรีย
การติดเชื้อของบาดแผลจำเพาะ
แพทย์จะวินิจฉัยอย่างไร?
หากสงสัยว่ามีการติดเชื้อที่บาดแผล แพทย์ทั่วไปคือจุดติดต่อแรก เขาตรวจสอบบาดแผลและรักษาด้วยตนเอง ส่งผู้ที่ได้รับผลกระทบไปยังผู้เชี่ยวชาญ (เช่น แพทย์ผิวหนัง) หรือนัดหมายให้เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลโดยตรง (เช่น หากสงสัยว่าเป็นพิษในเลือด)
ในช่วงเริ่มต้นของการวินิจฉัย แพทย์จะทำการสัมภาษณ์โดยละเอียด (anamnesis) ก่อน แล้วตามด้วยการตรวจร่างกาย
รำลึก
การตรวจร่างกาย
จากนั้นแพทย์จะตรวจดูบาดแผลและคลำดูอย่างระมัดระวังหากจำเป็น ด้วยการคลำเพื่อดูว่าเนื้อเยื่อข้างใต้แข็งตัว ได้รับความร้อน หรือบวมหรือไม่ หากจำเป็น
การตรวจเลือดช่วยให้แพทย์ได้รับหลักฐานเพิ่มเติมเกี่ยวกับการติดเชื้อที่บาดแผลผ่านค่าเลือดที่เปลี่ยนแปลงตามลักษณะเฉพาะ เช่น
- เพิ่มเม็ดเลือดขาวในเลือด (leukocytosis)
- เพิ่มค่าการอักเสบที่ไม่เฉพาะเจาะจง (โปรตีน C-reactive) โดยแพทย์ประเมินความรุนแรงของการติดเชื้อ
- เพิ่มอัตราการตกตะกอนของเม็ดเลือดแดง (ESR สั้น ๆ บ่งบอกถึงการอักเสบ)
เพื่อตรวจหาการแพร่กระจายของการอักเสบและการสะสมของหนอง บางครั้งแพทย์จะใช้เทคนิคการถ่ายภาพ เช่น การตรวจอัลตราซาวนด์ (sonography) การตรวจเอ็กซ์เรย์ หรือการถ่ายภาพด้วยคลื่นสนามแม่เหล็ก (MRI)
ควรไปพบแพทย์เมื่อใด
หากบาดแผลไม่หายเองหลังจากผ่านไป XNUMX-XNUMX วัน หรือหากอาการแย่ลงไปอีก คุณควรไปพบแพทย์ทันที ในกรณีที่มีไข้ หนาวสั่น คลื่นไส้ หรือหายใจไม่สะดวก โปรดอย่าลังเลที่จะไปพบแพทย์ประจำครอบครัวทันที
บาดแผลที่สกปรกมากหรือบาดแผลที่มีสิ่งแปลกปลอมติดอยู่ควรได้รับการรักษาโดยแพทย์ด้วย บาดแผลจะหายช้ากว่าในผู้ที่เป็นโรคเรื้อรัง เช่น เบาหวาน ในกรณีนี้บทบาทของแพทย์ในการดูแลบาดแผลมีความสำคัญมากกว่า
แผลติดเชื้อใช้เวลานานแค่ไหนจึงจะหาย?
หากบาดแผลยังคงอักเสบอยู่เล็กน้อย ร่างกายก็จะต่อสู้กับการติดเชื้อเอง แผลจะหายช้าแต่มั่นคงหากดูแลบาดแผลอย่างดี ในกรณีที่มีบาดแผลปนเปื้อนอย่างหนักและไม่ได้รับการดูแลอย่างเพียงพอ อาการอักเสบอาจรุนแรงขึ้น
หากการติดเชื้อแพร่กระจายในร่างกายและไม่ได้รับการรักษา ในกรณีที่เลวร้ายที่สุดอาจมีความเสี่ยงที่จะเกิดพิษในเลือดที่คุกคามถึงชีวิตได้
การติดเชื้อที่บาดแผลทำให้กระบวนการหายช้าลงและเป็นสาเหตุของภาวะแทรกซ้อนที่คุกคามถึงชีวิต เช่น ภาวะเลือดเป็นพิษ ดังนั้นจึงเป็นเรื่องสำคัญที่จะต้องรับรู้และรักษาโรคติดเชื้อตั้งแต่เนิ่นๆ
คุณจะป้องกันการติดเชื้อที่บาดแผลได้อย่างไร?
ต่อไปนี้คือสิ่งที่คุณสามารถทำได้ด้วยตนเองเพื่อป้องกันการติดเชื้อที่บาดแผล:
- ล้างมือหรือฆ่าเชื้อมือให้สะอาดก่อนทำแผล!
- หากแผลสกปรก ให้ล้างด้วยน้ำสะอาดที่ไหลเย็น
- จากนั้นฆ่าเชื้อบาดแผลด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อ ครีมฆ่าเชื้อ หรือสเปรย์ฆ่าเชื้อ
- เพื่อป้องกันไม่ให้เชื้อโรคและแบคทีเรียเข้าไปในแผล ให้ปิดแผลด้วยวัสดุปิดแผลฆ่าเชื้อ ตรวจสอบให้แน่ใจว่าคุณไม่ได้ติดแผล (เช่น ด้วยพลาสเตอร์)
- เปลี่ยนผ้าปิดแผลเป็นประจำ (ทุกๆ XNUMX-XNUMX วัน)